Πρόγραμμα Erasmus+: Εφαρμογή της Gamification στην εκπαιδευτική διαδικασία.

Μια ομάδα Ισπανών εκπαιδευτικών και μαθητών/-τριών από το Μαριανό Γυμνάσιο της Jaen Ανδαλουσίας στην Ισπανία φιλοξενήθηκαν στο Γυμνάσιό μας από τις 05-09/02/2024. Το πρόγραμμα Erasmus+, στο οποίο συμμετείχαν ήταν εξαιρετικά ενδιαφέρον, καθώς αφορούσε στην εφαρμογή της Gamification, δηλαδή της ενσωμάτωσης μηχανισμών παιχνιδιού σε ένα περιβάλλον μη παιχνιδιού, εν προκειμένω στην εκπαιδευτική διαδικασία.

Έλληνες και Ισπανοί μαθητές/-τριες παρακολούθησαν στα αγγλικά ειδικά διαμορφωμένα μαθήματα διαφόρων ειδικοτήτων (Μαθηματικά, Λογοτεχνία, Ιστορία, Γλώσσα, Φυσική Αγωγή, Θρησκευτικά), αλλά και μαθήματα Αγγλικής και Γαλλικής γλώσσας διαφόρων επιπέδων, με τρόπο ευρηματικό και καινοτόμο και συμμετείχαν σε ποικίλες δραστηριότητες και ξεναγήσεις. Η συνεργασία μας περιελάμβανε Job Shadowing για τους Ισπανούς εκπαιδευτικούς, ενώ οι φιλοξενούμενοι εκπαιδευτικοί και μαθητές γνώρισαν πέρα από το σχολείο μας, τα μνημεία και τα σημαντικότερα αξιοθέατα της πόλης της Αθηνών.

Υπήρξε και για τις δύο πλευρές μια εξαιρετική εμπειρία, την οποία ευελπιστούμε να επαναλάβουμε σύντομα!

Κάθε μέρα, το ειδικά προσαρμοσμένο πρόγραμμα για τους Ισπανούς φιλοξενούμενους και τους Έλληνες μαθητές συμπεριελάμβανε παρακολούθηση διαφόρων αντικειμένων σε τμήματα και των τριών τάξεων.

Καταρχάς, στο μάθημα των Μαθηματικών της κ. Καραμπατζάκη, τα παιδιά έπαιξαν ένα παιχνίδι με γρίφους στην Αγγλική Γλώσσα, χωρίστηκαν σε ομάδες, συνεργάστηκαν και επικοινώνησαν μεταξύ τους, μαθαίνοντας ο ένας τη γλώσσα του άλλου. Νικήτρια ομάδα αναδείχθηκε αυτή που κατάφερε να λύσει τους περισσότερους γρίφους.

Την Παρασκευή 09/02, η άρτι αφιχθείσα μουσειοσκευή «Ο Ταξιδιώτης της Γραφής» ξεκίνησε το ταξίδι της από το τμήμα 1Ε της Α΄ Γυμνασίου της κ. Χατζάκη, προκειμένου οι μαθητές και οι μαθήτριες του τμήματος, σε συνεργασία με συμμαθήτριες και συμμαθητές τους από τη Ισπανία, να παρακολουθήσουν την ιστορική εξέλιξη της γραφής και να ασχοληθούν δημιουργικά και βιωματικά με αυτήν. Χωρισμένοι σε ομάδες, χρησιμοποίησαν τα υλικά και τα όργανα γραφής, όπως τις μεταλλικές και ξύλινες γραφίδες, τις πένες, την κιμωλία και το φτερό χήνας, για να γράψουν σε κεραμική πλάκα, σε πηλό, σε χαρτί και σε μαυροπίνακα αντίστοιχα. Παράλληλα, στο βιβλίο με τα δείγματα χαρτιών, ψηλάφισαν διάφορα είδη παπύρων, την περγαμηνή και χειροποίητα χαρτιά, και χάρη στον φάκελο με στοιχεία για το σύστημα «Braille», έγραψαν το όνομά τους. Με τη μουσειοσκευή ταξίδεψαν στον χώρο και στο χρόνο με όχημα τη γραφή!

Στο μάθημα της Βυζαντινής Ιστορίας της Β΄ Γυμνασίου οι Ισπανοί επισκέπτες μας και οι συνοδοί καθηγητές τους είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν μια ενδιαφέρουσα παρουσίαση από το τμήμα 2Δ της κ. Ροζόκου. Η ναυμαχία της Ναυπάκτου/Lepanto που έλαβε χώρα στην είσοδο του Πατραϊκού Κόλπου στις 7 Οκτωβρίου του 1571 μεταξύ των ενωμένων δυτικών δυνάμεων (Lega Santa) και του ενιαίου στόλου της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ανέκοψε την προέλαση των Οθωμανών Τούρκων προς τα Δυτικά. Στόχος των Ελλήνων μαθητών/-τριών ήταν να μελετήσουν ένα κρίσιμο σημείο της μεσαιωνικής ιστορίας, στο οποίο συναντιούνται οι πορείες και οι τύχες Ελλήνων και Ισπανών, σε μια ναυμαχία η οποία ενδεχομένως εξασφάλισε τη μετέπειτα πορεία της σύγχρονης Ευρώπης, ενώ παράλληλα υπήρξε η τελευταία μεγάλη ναυτική σύγκρουση με κωπηλατικά πλοία. Μια μαθησιακή εμπειρία που δεν πλούτισε μόνο το γνωστικό μας θησαυροφυλάκιο αλλά μας έδειξε πως η γεωγραφική απόσταση των λαών δεν αποκλείει τη μεταξύ τους συνεργασία και τη στενότερη ψυχική τους επαφή.

Το τμήμα 2Γ του Γυμνασίου με την κ. Κουτσοκέρα προετοίμασε και παρουσίασε ένα μάθημα Μεσαιωνικής Ιστορίας στα αγγλικά.  Θέμα της παρουσίασης ήταν η μνημειώδης αρχιτεκτονική και συγκεκριμένα τα κτίσματα της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη και ο Καθεδρικός Ναός της Σεβίλλης στην Ισπανία.  Στόχος της παρουσίασης ήταν οι μαθητές/-τριες να εντοπίσουν και να συζητήσουν τις ομοιότητες και τις διαφορές μεταξύ των δύο κτισμάτων, τα οποία συνδέει το γεγονός ότι ο Καθεδρικός της Σεβίλλης, όταν ολοκληρώθηκε τον 16ο αιώνα, αντικατέστησε την Αγία Σοφία ως ο μεγαλύτερος χριστιανικός ναός, έναν τίτλο τον οποίο η βυζαντινή εκκλησία κατείχε για σχεδόν χίλια χρόνια.  Στο τέλος της παρουσίασης και της συζήτησης, συμπλήρωσαν σταυρόλεξο με τις βασικές πληροφορίες του ppt που προβλήθηκε.  Σημαντικό συμπέρασμα της ολομέλειας ήταν  ότι το μάθημα της Ιστορίας έχει πολύ μεγάλη αξία, γιατί αυτό που τελικά διδάσκει είναι ότι οι ανθρώπινες πράξεις, στόχοι και επιθυμίες επαναλαμβάνονται, ενώ αλλάζουν μόνο τα πρόσωπα, τα τοπωνύμια και οι χρονολογίες!

Στο πλαίσιο του προγράμματός τους, οι μαθητές/-τριες από την Ανδαλουσία παρακολούθησαν διαδραστικό μάθημα Γαλλικών στο επίπεδο Α2 του κ. Θ. Σαμπάνη, κατά τη διάρκεια του οποίου σύγκριναν, πρόφεραν και αναγνώρισαν κοινές λέξεις και εκφράσεις της Γαλλικής και Ισπανικής γλώσσας! Μέσα από οπτικό υλικό και παιχνίδια στην πλατφόρμα “wordwall” ανακάλυψαν τον πλούτο των εν λόγω λατινογενών γλωσσών!

Στο τμήμα Α2 της κ. Βάζου, την πρώτη μέρα, παρακολούθησαν διαδραστικό μάθημα Γαλλικών σε γνωστικό επίπεδο Α2. Για την καλύτερη αφομοίωση του λεξιλογίου, χρησιμοποιήθηκε η εφαρμογή wordwall. Η εφαρμογή αυτή έδωσε το έναυσμα να συμμετέχουν ένθερμα όλοι οι μαθητές. Ήταν στην κυριολεξία ένας «διαγωνισμός» ποιος/-α θα πει την λέξη που ταίριαζε. Συμμετείχαν όλοι!  Πολλά χαμόγελα και στο τέλος του μαθήματος οι φιλοξενούμενοί μας κατέγραψαν την εφαρμογή, για να την χρησιμοποιήσουν και οι ίδιοι!

Την επόμενη ημέρα, είχαμε μάθημα γραμματικής. Οι μαθητές/-τριες δεν γνώριζαν όλα τα φαινόμενα και ζητούσαν επεξηγήσεις. Εξηγήσαμε στα αγγλικά, στα γαλλικά, αλλά και στα ισπανικά.. ήταν ένα πολύγλωσσο μάθημα! Κάναμε χρονική αντικατάσταση κάποιων ρημάτων και οι μαθητές/-τριες δεν δίστασαν να σηκωθούν στον πίνακα και να γράψουν και αυτοί με τη σειρά τους κάποια ρήματα. Ήταν πραγματικά μια ωραία εμπειρία, διότι όλοι οι πολιτισμοί συνυπήρξαν και παρόλες τις γλωσσικές δυσκολίες έκαναν όλοι μάθημα! Δεν είχαν ξανακάνει παρόμοιες ασκήσεις και τους άρεσε πολύ! Οι μαθητές μας ήταν πρόθυμοι και να εξηγήσουν, αλλά και να βοηθήσουν.

 Στο μάθημα των Αγγλικών της κ. Κ. Κουρουτού πραγματοποιήθηκε μια δραστηριότητα αυτοσχεδιαστικού λόγου στα αγγλικά.

Οι μαθητές, αφού χωρίστηκαν σε ομάδες στις οποίες συμμετείχαν και οι Ισπανοί μαθητές, διάλεξαν τυχαία ένα θέμα ανάμεσα σε πολλά που τους δόθηκαν και προετοίμασαν έναν λόγο με σχετικά επιχειρήματα. Στη συνέχεια, ένας μαθητής/τρια από κάθε ομάδα παρουσίασε τον λόγο του/της και, στο τέλος, ψήφισαν τον καλύτερο/πιο αστείο λόγο.

Στόχος του μαθήματος ήταν η προφορική εξάσκηση στα αγγλικά, καθώς και η καλλιέργεια των δεξιοτήτων συνεργασίας και επικοινωνίας ανάμεσα στους μαθητές/τριές μας.

Στο πλαίσιο του μαθήματος Αγγλικών της κ. Τσέτη, οι μαθητές υποδέχθηκαν τους μαθητές/-τριες από την Ισπανία καλώντας τους να παρακολουθήσουν μαζί τους ένα διαδικτυακό live event με θέμα "A.I. and the Future ofWork" που διοργανώθηκε από το The Economist Foundation, με την συμμετοχή πάνω από 100 σχολείων από 16 χώρες.

Κατά την διάρκεια της εκδήλωσης παρακολούθησαν σύντομες ομιλίες από ειδικούς σχετικά με τις διάφορες πτυχές της Τεχνητής Νοημοσύνης και την επίδρασή της στην ζωή μας. Συζητήθηκαν τα ερωτήματα που τέθηκαν σε ομάδες και ακολούθησε ψηφοφορία στο online poll με βάση την άποψη της πλειοψηφίας. Παράλληλα, μαθητές και μαθήτριες αντάλλασσαν μηνύματα με πληροφορίες και επιχειρήματα με τα άλλα σχολεία στο αντίστοιχο πεδίο ερωτήσεων/απαντήσεων (Q&A) που είχε δημιουργηθεί στην πλατφόρμα Zoom για τις ανάγκες της εκδήλωσης.

Στο μάθημα Αγγλικών της κ. Βαρβία στην Γ' Γυμνασίου, οι μαθητές και μαθήτριες του Μαριανού σχολείου της Jaén συμμετείχαν σε δραστηριότητες εξάσκησης κοινωνικών και γνωστικών δεξιοτήτων.

Οι δραστηριότητες αυτές είχαν ως επίκεντρο την παραγωγή και επίτευξη προφορικής επικοινωνίας, αρχικά με την χρήση οπτικών ερεθισμάτων (story cubes) και έπειτα με την δημιουργική επεξεργασία ημιτελών templatesζωγραφικής (δραστηριότητα «Finish the picture»). Οι μαθητές συνεργάστηκαν σε ολιγομελείς ομάδες, ανέπτυξαν μεθόδους προσέγγισης και ανταλλαγής απόψεων και εμπειριών και πέρασαν ευχάριστα δύο διδακτικές ώρες.

Στο μάθημα της κ. Φ. Καραντζά στην Α’ Γυμνασίου, οργανώθηκε ένα παιχνίδι γνωριμίας Ελλήνων και Ισπανών μαθητών. Από τις προηγούμενες μέρες είχαν συγκεντρωθεί οι ερωτήσεις που σκέφτηκαν οι μαθητές/-τριες της τάξης σχετικά με την καθημερινότητα των συνομηλίκων τους, τις οποίες έγραψαν πάνω σε ένα τόπι θαλάσσης. Την ημέρα του μαθήματος, αφού παραμέρισαν τα θρανία της τάξης, όλοι μαζί κάθισαν σ’ έναν μεγάλο κύκλο και ακολούθησε το παιχνίδι: η μπάλα πετούσε από παιδί σε παιδί μέχρι να ακουστεί το χτύπημα μιας καστανιέτας. Το παιδί, στα χέρια του οποίου κατέληγε η μπάλα εκείνη τη στιγμή, ήταν υποχρεωμένο να απαντήσει την ερώτηση που έβλεπε μπροστά του.

Στόχος του παιχνιδιού ήταν η επικοινωνία των παιδιών από τις δύο χώρες και η έκφραση των προτιμήσεών τους πάνω σε θέματα της καθημερινότητας. Απ' ό,τι φάνηκε ο στόχος επετεύχθη και  ανακαλύφθηκαν πολλά κοινά σημεία!

Στο επίπεδο Α2 της κ. Μ. Μπαστάκη, η επίσκεψη των Ισπανών μαθητών και των καθηγητών τους ξεκίνησε με μια δραστηριότητα speaking ώστε να εγκλιματιστούν και να γνωριστούν καλύτερα με τους Έλληνες μαθητές. Τα παιδιά χωρίστηκαν σε ζευγάρια και όλοι συμπλήρωσαν το έντυπο  της δραστηριότητας (All-about-me), με τη βοήθεια των άλλων μαθητών που βρίσκονταν κοντά τους, συζητώντας τις απαντήσεις,  διασκεδάζοντας και μαθαίνοντας καινούριες λέξεις. Στο επόμενο στάδιο, μαθητές και καθηγητές παρουσίασαν το 'ταίρι' τους σε όλη την τάξη. Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, όλοι ανακάλυπταν ενθουσιασμένοι κι άλλα κοινά στοιχεία! Όταν χτύπησε το κουδούνι, κανείς δεν ήθελε να φύγει...

Η εκπαιδευτικός κ. Μ. Δεσύπρη σχεδίασε ένα μάθημα βίντεο βασισμένο στα 5λεπτα φιλμάκια του TED-ed. Το τμήμα Β2 προετοιμάζεται εντατικά για τις εξετάσεις του διπλώματος, έτσι επελέγη ένα βίντεο που εξηγεί ποια χημικά στοιχεία απαρτίζουν τον εγκέφαλό μας, ποιος είναι ο ρόλος τους και ποια θρεπτικά συστατικά χρειάζονται, ώστε ο εγκέφαλος να λειτουργεί σωστά. Χρησιμοποιήθηκε ένα φυλλάδιο για να προσεγγίσουν οι μαθητές γνωστικά το θέμα, καθώς είναι αρκετά απαιτητικό...

Η επιλογή ήταν σκόπιμη, καθώς οι έφηβοι 11-18 σπανίως τρέφονται σωστά και συχνά τρώνε υπερβολικά λιπαρές ή θερμιδικές τροφές χωρίς έλεγχο. Επίσης, τα χημικά στοιχεία και τα θρεπτικά συστατικά έχουν σχεδόν ίδιες ονομασίες στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, οπότε οι Ισπανοί μαθητές διευκολύνονταν. Τα παιδιά «αντάλλαξαν» λέξεις στα ισπανικά και ελληνικά που αφορούν τη λειτουργία του εγκεφάλου, σχεδόν ολοκλήρωσαν το φυλλάδιο και έμαθαν πολλά για το πώς λειτουργεί ο εγκέφαλός τους και πώς μπορούν να τον βοηθήσουν να αποδίδει καλύτερα. Όλοι έδειξαν να χαίρονται και να καταλαβαίνουν το μάθημα που έγινε, φυσικά, εξ ολοκλήρου στα αγγλικά.

Το διδακτικό σενάριο «Ιησούς Χριστός: ο μοναδικός διδάσκαλος. Τι θέλει να μας πει;», που αξιοποιήθηκε στην Α’ Γυμνασίου υπό την εκπαιδευτικό, κ. Ελ. Ρούση ήταν να φέρει τα παιδιά σε επαφή με την διδασκαλία του Χριστού μέσα από παραδείγματα της Αγίας Γραφής, αλλά και σύγχρονα, ιδωμένα κατά κύριο λόγο μέσα από καθημερινές καταστάσεις και με έναν τρόπο που να προάγει την κριτική τους σκέψη, να ενθαρρύνει τη δεκτικότητά τους στην ένθεη εμπειρία και να καλλιεργεί τη δημιουργικότητά τους.

Στόχος ήταν οι μαθήτριες/τές να αναγνωρίζουν μέσα από τις σχετικές, βιβλικές διηγήσεις και ιδιαίτερα την Κυριακή Προσευχή «Πάτερ Ημών», τα διάφορα παραδείγματα μέσα από τα οποία αποκαλύπτεται η σχέση του Θεού με τον άνθρωπο και να αποκτήσουν δεξιότητες, όπως το να καλλιεργούν θετικές στάσεις αναφορικά με τη δυνατότητα προσωπικής συνάντησης με την πνευματική, αλλά και κοινωνική τους διάσταση. Μέσα από δραστηριοποίηση σε ατομικό και ομαδικό επίπεδο, έντεχνη έκφραση και δημιουργικό παιχνίδι, αξιοποιώντας πολύτιμα μηνύματα της διδασκαλίας του Χριστού, οι μαθητές οδηγήθηκαν να αποκτήσουν μια βαθύτερη ματιά στην καθημερινή προσευχή που ακούν από το μικρόφωνο του σχολείου τους και να την αξιοποιήσουν στη δική τους καθημερινότητα με τρόπο που να προάγει την συναισθηματική και κοινωνική καλλιέργειά τους. Με βάση τα παραπάνω σχεδιάστηκε μία αλληλοδιαδοχή διδακτικών παιχνιδιών, τα οποία μέσω της κίνησης και της ομαδικότητας, στόχευσαν στο να εμπνεύσουν την ευρηματικότητα και τον συντονισμό των μαθητών, να παροτρύνουν στην συμπερίληψη και την ομαδικότητα, να καθοδηγήσουν στην απόκτηση δεξιοτήτων που καλλιεργούνται από κοινού με την κριτική σκέψη και τον προβληματισμό και συνδυάζονται με τη δημιουργικότητα σε ένα χαρούμενο και ιδιαίτερα φιλικό για τα παιδιά περιβάλλον που συνδυάζει τη γνώση με το παιχνίδι.  Η παρουσία μαθητών από διαφορετικό εθνικό υπόβαθρο (Ισπανία) ανέδειξε την οικουμενικότητα και την παγκόσμια απήχηση των βιβλικών νοημάτων και έδωσε την ευκαιρία στην μαθησιακή διαδικασία να διευρύνει το παιδαγωγικό της όφελος, καθώς τα παιδιά κλήθηκαν να βρουν κοινούς κώδικες επικοινωνίας και να ανακαλύψουν τι ενώνει τους ανθρώπους σε ουσιαστικότερα επίπεδα.

Στο πλαίσιο του μαθήματος της Πληροφορικής, οι μαθητές και οι μαθήτριες του τμήματος 2Ε της Β' Γυμνασίου, είχαν την ευκαιρία να συνεργαστούν με μαθητές/τριες από το πρόγραμμα ανταλλαγής με την Ανδαλουσία σε project με Lego WeDo 2 και Scratch. Χωρισμένοι σε ομάδες, δημιούργησαν, προγραμμάτισαν και έπαιξαν με τις κατασκευές τους, ενισχύοντας δεξιότητες τεχνολογίας και προωθώντας διαπολιτισμικό διάλογο. Η ενεργή τους συμμετοχή ανέδειξε τη δημιουργικότητα τους και τη συνεργατικότητά τους.

Ανάμεσα στο σφιχτό πρόγραμμα παρακολουθήσεων και στις ώρες ομαδικής εργασίας στη Βιβλιοθήκη του σχολείου μας, η συνεργαζόμενη ομάδα Ελλήνων και Ισπανών μαθητών/-τριών συμμετείχε στα τμήματα φυσικής κατάστασης και ενδυνάμωσης του κ. Κ. Βούλγαρη, με σκοπό όλοι να ξεδώσουν και να χαλαρώσουν!